Tag: Prizren

Kulturë Lokale

Çfarë është kjo faza e dytë e Lumbardhit

Pas pjesës së parë të intervistës të përqëndruar mbi "të shkuarën, të tashmen dhe të ardhmen e Kino Lumbardhit," ndajmë pjesën e dytë të bisedës me drejtorin ekzekutiv të Fondacionit Lumbardhi, Ares Shporta, mbi aktivitetet e Fondacionit në "Fazën II".

Lokale

Një vështrim në restaurimin e kalasë së Prizrenit

Punimet për mbrojtjen e vlerave të trashëgimisë kulturore në fakt duhet të synojnë ruajtjen e ekzistencës së strukturave origjinale dhe ekzistuese të këtyre vlerave. Në këtë kuptim, është e nevojshme të dëgjohet filozofi dhe kritiku i artit anglez John Ruskin. Sipas Ruskinit restaurimi është gjëja më e keqe që mund t'i ndodhë një monumenti, është plotësisht një shembje. Rivendosja e arkitekturës më të bukur dhe më të madhe është po aq e pamundur sa ringjallja e të vdekurve. Në këtë drejtim, sugjerimi i Ruskinit për ruajtjen e cilësive origjinale të një ndërtese është: “Vëzhgoni me shumë kujdes monumentin e vjetër. Numëroni gurët e tij, nëse fillon të copëtohet, lidheni me tela hekuri, vendosni mbështetëse që të mos shembet, mos u preokuponi me shëmtinë e asaj që keni bërë për ta shpëtuar, humbja e një shkopi vlen më shumë se humbja e një gjymtyre”. Me fjalë të tjera, të ruash një ndërtesë do të thotë të transferosh strukturën e saj origjinale në të ardhmen sado që të jetë e mundur, pavarësisht nga kostoja. Edhe pse punimet restauruese të kryera në Kalanë e Prizrenit i shërbyen deri diku këtij qëllimi, disa ndërhyrje e dëmtuan teksturën origjinale të kalasë.

Kulturë

Institucionalizimi i kinemasë në Kosovë – Hapat e parë

Sidomos gjatë viteve 1950-1960 u hodhën hapa të rëndësishëm për masivizimin e kinemasë. Si në Jugosllavi ashtu edhe në Kosovë filluan të ndërtohen sallat e kinemasë, në shkurt të vitit 1952 në Kosovë u hapën kinematë Bistrica-Lumbardhi në Prizren dhe kinemaja Omladina-Rinia në Prishtinë. 

Lokale

Historia e Kalasë së Prizrenit

Kur fokusohemi në strukturën e kalasë, siç tregohet edhe në histori, shihet se ajo është e rrethuar nga muret me lartësi dhe trashësi të madhe që mbrojnë qytetin. Në anën tjetër, duke parë vendndodhjen dhe formën e kalasë, vërehet se Vitruviusi ka ndjekur rekomandimet e dhëna për ndërtimin e kështjellës. Vitruvius, në librin e tij "De Architectura V" (mbi arkitekturën), thekson se kalatë nuk duhet të kenë planimetri katrore ose kënde të sakta, për të mos lejuar që armiku të fshihet, ato duhet të rrethohen nga një terren i ashpër për të vështirësuar afrimin dhe rrugët që çojnë te portat duhet të jenë të lakuar. Në këtë kuptim, kalaja e Prizrenit është e ndërtuar në terren të ashpër, për të parë armikun nga të gjitha këndet, nuk ka kënde të mprehta dhe është projektuar sipas formës së topografisë në të cilën ndodhet. Gjithashtu, hetimet tregojnë se sipas raportit me topografinë dhe ndarjet brenda saj, kalaja përbëhet nga tre pjesë kryesore si 'kalaja e sipërme', 'kalaja e poshtme' dhe 'zona jugore e kalasë'.

Kulturë

Po sikur të jetë një udhëtim

Së bashku me kuratoren Övül Durmuşoğlu, vizituam instalacionet e bëra në kuadër të Bienales të 3-të Autostrada këtë vit dhe morëm informacion në lidhje me përmbajtjen e këtyre instalacioneve. Së pari, ne u ndalëm pranë Shtëpisë së Kaltër në rrethin e Nënkalasë dhe vizituam instalacionin e quajtur Emigranti.

Kulturë

Bienalet në një pikë janë padyshim një fushë rezistence!

Ne realizuam një reportazh me Övül Durmuşoğlu e cila bashkë-kuroi festivalin e 3-të të Bienales Autostrada me Joanna Warsza në lidhje me kuptimin e bienaleve sot, infrastrukturën, funksionin dhe rëndësinë e festivalit, i cili mbahet në Kosovë. Övül u shpreh se festivalet patën një ndikim shumë të rëndësishëm në politikat kulturore të vendit dhe qytetit, veçanërisht në 20-25 vitet e fundit, si dhe theksoi se ato u instrumentalizuan falë disa festivaleve.