Bienalja që ua kthen qytetin qytetarëve

Idea për ta ftuar Manifesta-n në Prishtinë lindi në vitin 2018 në drejtorinë Komunale të Kulturës me qëllimin e vetëm për ta sjellë artin tek qytetarët e vendit më të izoluar në Evropë. Teuta Hoxha Jahja, që është pjesë e stafit të Manifesta-s, tha se kjo ide ka ardhur duke pasur parasysh se ata pak qytetarë të Kosovës të cilët udhëtojnë në Evropë nuk shkojnë atje për të vizituar ekspozita apo galeri, por për arsye tjera personale të cilat zakonisht kanë të bëjnë me vizita familjare, vizita mjekësore apo biznesi. 

Sipas Teutës, në fillim, pjesa më e madhe e ekipit e cila ishte duke u marrë me aplikimin për Manifesta ishte skeptike, jo vetëm për shkak se Prishtina ishte në konkurencë të drejtpërdrejtë me Vjenën dhe Kievin, por edhe për shkak se vendet e tjera dallonin me infrastrukturën ekzistuese e cila do ta lehtësonte mbarëvajtjen e bienales. Sidqoftë gjatë vizitave të ekipit të Manifesta-s në Prishtinë, ekipi i krijuar veçmas për këto vizita e përdori sinqeritetin si armën më të fortë për t’i bindur mysafirët. Manifesta duhej përdorur si rast shumë i mirë për të bërë ndryshim, për ta ngritur zërin për ndryshim urbanistik të kyeqytetit, andaj edhe tema me të cilën është ftuar Manifesta në Prishtinë është “rikthimi i hapësirave publike”.

Hoxha-Jahaj theksoi se në Prishtinë shumë hapësira kolektive, viteve të fundit janë privatizuar dhe shndërruar në qendra tregtare dhe si rrjedhojë nuk kanë qenë në të mirën e përgjithshme të qytetarëve. Për ta pasur me të qartë nevojën e Prishtinës janë ftuar studio të arkitekturës për të propozuar zgjidhje, dhe mes tyre propozimi i studios së arkitektit të njohur Carlo Rati u përzgjodh si propozimi më gjithëpërfshirës për të gjetur një zgjidhje për gjendjen urbanistike në kryeqytet. Propozimi parashihte që në Prishtinë janë 25 hapësira në të cilat mund të ketë intervenime në të mirën e qytetarëve, edhe pse jo të gjitha propozimet të mbesin gjithmonë si hapësira publike. 

Nga data 22 Korrik, në 25 hapësira ku do të intervenohet janë ftuar 102 artistë, shumica e tyre artistë vendor. Hapësirat kryesore të cilat do të përdoren nga artistët performues do të jenë të përqëndruara në shtatë katet dhe pjesën jugore të hotelit Grand, në ish sallën e patinazhit, tani parking veturash në Pallatin e Rinisë, shumë hapësira tjera publike në veçanti në fabrikën e vjetër të tjegullave ku do të ketë një intervenim masiv interdiciplinar nga kolektivi Raumlabor nga Berlini të cilët do të jetojnë në këtë hapësirë përgjatë njëqind ditëve sa zgjat Manifesta.

Në anën tjetër qendra për praktika rrëfyese Hivzi Sylejmani e cila do të shndërrohet në një qendër multidiciplinare i është dhënë në shfrytëzim Manifesta-s për pesë vitet e ardhshme ku dhe është duke u bërë sigurimi i qëndueshmërisë. 

Deri në 100 mijë vizitorë të cilët pritet të vinë nga e gjithë bota do ta kenë mundësinë të rezervojnë vizita të organizuara nga guidat e ofruara nga Manifesta.

Intervistë: Ferdi Limani

© PRIZMA MEDIUM